निस्दी विकासका हिसाबले भौगोलिक हिसाबले पनि पछि परेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्ष र चालु आर्थिक वर्ष कोभिड– १९ नामको कोरोना भाइरसबाट सिर्जित विश्वव्यापी महामारीका कारण उत्पन्न असहज परिस्थिति र बन्दाबन्दी छ । यस बीचमा जनताको जीवन रक्षा र मुलुकको आर्थिक–सामाजिक जीवनको प्रश्नले अत्यन्त गम्भीर छ । जनता र राज्य मिलेर नै हरेक प्रकारका चुनौती र संकटबाट पार पाउन सकिन्छ भन्ने उद्देश्यका साथ हामीले तीन तहको शासन प्रणालीका रुपमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई स्थापित गरेका हौं ।
सात दशक लामो नेपाली जनताको संविधान आफैले लेख्ने सपना बमोजिम नेपालको संविधान जारी भएको छ । यो सपनामा धेरै सहिदहरुको बलिदान आम नेपाली जनताको त्याग विभिन्न राजनैतिक जन आन्दोलन तथा सशस्त्र संघर्षका पिडादायी पक्ष इतिहासका पानामा रहेका छन् । नेपालीहरुको सपना बमोजिम संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको संरचनामा हाल तीन तहको सरकारको उपस्थितिले जनतामा विकास निर्माण तथा दैनिक सेवा प्रवाहमा छिटो छरितो तथा प्रभावकारी सेवामा जोड दिंदै आएको छ ।
संघीय सरकार, प्रदेश सरकार तथा स्थानीय सरकारले संविधानले तोके बमोजिम आआफ्नो क्षेत्रबाट सेवा प्रवाह विकास निर्माण आपसी सम्बन्ध सुमधुर गदैर् सबै नेपाली जनतामा सरकारको अनुभुति दिलाउन सफल भएको अवस्था विद्यमान छ । यी परिवर्तन गर्न धेरै नेपालीको योगदान तथा संघर्षको स्थितिमा देश विकासको अवस्था अत्यन्त दयनीय भई देश विकासको हिसावले धेरै वर्ष पछाडि धकेलिएको अवस्था छ । अवस्था यस्तो हुँदा हुँदै पनि नेपाली जनताको सुखि र खुसी तथा समृद्ध देशको नागरिक हौं भन्ने भावनाको विकास गर्न अहिलेको अवस्थाबाट हामी सबै राजनीतिक दल, जनता, संचार क्षेत्र कर्मचारी सबैको साथ सहयोग र एकताले नै समृद्धि हासिल गनेर् बाटोमा अगाडि बढ्नु छ । अहिलेको अवस्थामा सबैले जनतानै केन्द्र विन्दुमा राखेर विकास निर्माणको काममा हालेमालो गर्नु छ । यसको विपरित गएर इतिहास विसेर्र नेपाली जनताको त्याग, सहिदको बलिदानी विसेर्र कोही कतै पनि व्यक्तिगत हित, राजनैतीक लाभ तर्फ केन्द्रित हुन पुग्यो भने त्यसले समग्र देशलाई नै अहित हुने र राष्ट्रिय एकता, भौगोलिक अखण्डता, सार्वभौमिकता मा खलल पुग्ने निश्चित छ । निस्दी गाउँपालिकाको सन्दर्भमा पनि हामी सबै जनप्रतिनिधि, कर्मचारी, राजनैतिक दल, समाजसेवी लगायतको एकताले नै निस्दी गाउँपालिकालाई अहिलेको अवस्थाबाट समृद्ध गाउँपालिका बनाउन तथा यहाँको जनताको तिब्र रुपमा सामाजिक, आर्थिक लगायत समग्र पक्षको विकास गर्नमा सहयोग पुग्नेछ ।
विकासको क्रममा पछाडी परेका वर्ग तथा समुदायलाई विकासको मूल प्रवाहमा ल्याउने, उत्पादनशील क्षेत्रमा लगानी अभिबृद्धि गरी आर्थिक गतिविधिहरुको माध्यमद्वारा रोजगारीको अवसर श्रृजना गनेर्, कृषि क्षेत्रको व्यवसायिकिकरण र आधुनिकिकरण गनेर्, सुशासन प्रर्वद्धन गरी सेवा प्रवाहमा प्रभावकारीता कायम गनेर्ेर्, पर्यटन विकासबाट प्राप्त लाभ लिई सवै क्षेत्रसम्म पु¥याउने योजना अघि बढेको छ ।
यहाँको वन जंगलको संरक्षण गदैर् वातावरणीय सन्तुलनलाई कायम राख्ने, भौतिक पूर्वाधारको विकासमा लगानी वृद्धि गनेर् तथा सामाजिक विकासलाई संस्थागत गरी अपेक्षित विकासको प्रतिफल हासिल गनेर् एवं आन्तरिक आयको दायरालाई फराकिलो बनाउने र आन्तरिक ब्यवस्थापनलाई सुशासनमैत्री बनाई संस्थागत सुदृढिकरण गनेर् तथा नेपालको संविधानको अनुसुची ८ मा व्यवस्था भए वमोजिमका कानुन निर्माण तथा कार्यान्वयन गरी आत्मनिर्भर उन्मुख हुनुपनेर् समग्र चुनौतीहरु हाम्रो सामु विद्यमान रहेका छन् ।
त्यसैगरी, थुप्रै चुनौती हुंदाहुंदै पनि हामी संग प्रशस्त संभावनाहरु पनि रहेका छन् । प्राकृतिक श्रोत र साधनले भरीपुर्ण, दालचिनी, अम्लिसो, अदुवा, अलौची, उंखु, दलहन आदिको उत्पादन, चुनढुंगाको खानी, मगर कला र संस्कृती, अन्तराष्ट्रिय पुरस्कार जित्न सफले कवुलियती वन तथा अन्य वन, श्रममा रमाउने परिश्रमी र श्रमजिवी जनता, सडक संजाल विस्तार गरी प्रदेश नं ४ र ५ जोड्ने छोटो वाटो, जलविद्युतको संभावना भएको निस्दी र आरुङखोला, समग्र विकास निर्माणको लागि निस्दी गाउंपालिकावाट पारित भएका ऐन कानुन र उक्त ऐन कानुन अनुसार सेवाग्राहीहरुलाई गुणस्तरिय सेवा दिने चुस्त कर्मचारी संयन्त्र र अभिभावकको भूमिका निर्वाह गनेर् निर्वाचित जनप्रतिनिधीहरु हाम्रो विकासको संभावना हुन् । यिनै सम्पूर्ण संभावनालाई आत्मसात गदैर् निस्दी गाउंँपालिकाको विकास निर्माणमा सवैको साथ र सहयोग अपरिहार्य रहेकोछ ।
स्थानीय तहहरुको विकासको अपेक्षित उद्देश्यहरु हासिल गर्न जननिर्वाचित प्रतिनिधिहरुको कुशल नेतृत्व अति नै आवश्यक भए वमोजिम नेपालको संविधान २०७२ ले स्थानिय सरकारको परिकल्पना गरेको छ । करिव ४ वर्षको यस कार्यकाल सम्म आइपुग्दा हामीलाई गाउँपालिकाको विकास निर्माणमा सहयोग गनेर् राजनीतिक दल, कर्मचारी प्रशासन, सामाजसेवी, बुद्धजीवी, नागरिक समाज, निजी क्षेत्र, गैसस. तथा आम जनसमुदायको रचनात्मक एवं सिर्जनात्मक सहयोग रहेको छ । नेपाल सरकारको “सम्वृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली” भन्ने नारालाई आत्मसात गदैर् निस्दी गाउँपालिका भित्रका नागरिकहरुलाई सम्वृद्ध र सुखी बनाउन हामी जननिर्वाचित सम्पूर्ण प्रतिनिधीहरु फुटेर होइन जुटेर, वहुमतिय हैन सहमतिय अभ्यासवाट विकास निर्माणमा एकजुट भई अगाडि बढ्ने प्रण गरेर अघि बढेका छौं ।
निस्दीमा एक वडा एक उत्पादन कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ । पशुपालन लाई व्यवस्थित गर्न भकारो तथा खोर सुधार कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ । जनताहरुलाई उन्नत जातको बोका वितरण, व्यवशायिक बाख्रा पालन, तरकारी खेती गनेर् किसानहरुलाई अनुदान उपलब्ध गराइएको छ । निस्दीको प्रमुख पर्यटकलाई आकर्षित गर्न काउले बनमा विस्तृत योजना निर्माणाधिन अवस्थामा रहेको छ ।
स्वास्थ्य जनसंख्या तर्फ नीति तथा कार्यक्रम अनुरुपनै अति विपन्न नागरिक स्वास्थ्य विमा कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ । जेष्ठ नागरिक स्वास्थ्य परिक्षण कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ, हरियो झण्डा तथा अण्डा कार्यक्रम लागू रहेको अवस्था छ, सहलकोटमा बर्थिङ सेन्टर संचालनमा आईसकेको छ तथा गल्धा झिरुवास र ज्यामिरेमा चाँडै सञ्चालन गरिनेछ । बाह्य खोप केन्द निर्माण तथा सेवा प्रवाह, संस्थागत सुत्केरी विमा कार्यक्रम, सामुदायिक स्वास्थ्य इकाई संचालन गरिएको छ ।
खानेपानी तर्फ गत आ.व. मा विनियोजन गरिएका योजना सम्पन्न भई एक घर एक धारा कार्यक्रम सफल नजिक छौ । पूर्वाधार तर्फ बेलडाँडा मित्याल अरुणखोला मोटरबाटोको ट्रयाक खोली सवारी चलाइसकिएको छ । मित्याल जलुके मोटरबाटो लाई स्तरउन्नति गरिएको छ । सिलुवा अर्चले मो.वा.लाई प्रदेश सरकार मार्फत स्तरोन्नतीको कार्य अगाडि बढाइएको छ । बहुउद्घेश्य भवन, मुख्य प्रशासनिक भवन, वडा भवन निर्माणाधिन छ । ढुंगानाबेशी पिच सम्पन्न गरिएको छ । ठूला हेभि मेशिन उपकरणको व्यवस्थित प्रयोगको लागि गाउँपालिकामा दर्ता गराइएको छ । वडाभित्र मागमा आधारित नयाँ ट्रयाक निर्माण तथा पुराना सडकको स्तरोन्नती गनेर् कार्य सम्पन्न गरिएको छ ।
संचारतर्फ दुर संचार प्राधिकरण संगको साथ सहयोगमा झ्यालटुङमा नेपाल टेलिकमको टावर निर्माण सम्पन्न भएको छ । प्रत्येक वडामा इन्टरनेटको पहुँच स्थापित गरिएको छ । विद्यालय, स्वास्थ्य संस्था, प्रहरी चौकीमा इन्टरनेट जडान गरीएको छ । संस्थागत विकास तथा सेवा प्रवाह अन्तर्गत निस्दी गाउँपालिकाको पहिलो सार्वजनिक सुनुवाई सम्पन्न गरिसकिएको छ भने एक पटक सबै वडामा सार्वजनिक सुनुवाई सम्पन्न गरिएको छ । गाउँपालिकामा डिजिटल नागरिक बडापत्रको व्यवस्था गरिएको छ । साथै निस्दी गाउँपालिकाले गरेका विकास निर्माणका कामहरुको जानकारी जनतासम्म पु¥याएका छौं । गाउँपालिकाको दीर्घकालिन सोच अनुसार आय बृद्धि, गुण्स्तरीय मानव पुँजी निर्माण र आर्थिक जोखिम न्यूनीकरण गदैर् वि.सं. २०७९ सम्मा अतिकम विकसित गाउँपालिकाबाट विकासशिल गाउपालिकामा स्तरोन्नती गनेर् रहेको छ ।
आत्मनिर्भर हुने गरी कृषि तथा पशु उत्पादनमुखि, व्यवशायमुखि तथा स्वरोजगारमुखि कार्यक्रमहरु रहेको छ । मानवीय विकास नै भौतिक विकासको आधार भएको हुनाले शिक्षा क्षेत्र, कोभिड–१९ नियन्त्रण तथा व्यवस्थापन, मगर भाषा, साहित्य,कला संस्कृतिको संरक्षण र प्रवद्र्धन, गरिवी निवारण, पूर्ण सरसफाई तथा लैगिंक तथा समावेशी विकासका लागि सामाजिक परिचालन कार्यक्रम, महिला बालबालिका तथा पिछडिएको क्षेत्रका समुदायलाई प्रत्यक्ष लाभ पु¥याउने कार्यक्रम, दीगो विकास, वातावरणीय संरक्षण तथा सम्बद्र्धन गर्न सघाउ पु¥याउने कार्यक्रम, स्थानीय स्रोत साधन र सीपको उच्चतम प्रयोग गरी रोजगारी सिर्जना गनेर् रहेको छ । कृषि तथा पशु विकास निति अन्तर्गत एक वडा एक उत्पादन पकेट कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिदै एक वडा दुई पकेटको स्थापना गरि क्षेत्र बिस्तार गनेर् योजना छ । कृषि उपज तथा पकेट क्षेत्र –अमिला जात फलपूल, लोकल कुखुरा, बाख्रा पालन, मौरी मह, बंगुर पालन, रैथाने बाली, मकै खेती, दलहन र अदुवा क्षेत्र) निर्धारण गरि सो को उचित बजारिकरण गनेर् योजना छ । पशु उत्पादन तथा उत्पादकत्वमा बृद्धि ल्याउन खोर गोठ भकारो सुधार तथा नस्ल सुधार कार्यक्रम लाई उच्च प्राथामिकताका साथ संचालन भइरहेको छ । युवाहरुलाई कृषिमा आकर्षण गराउन कोभिड लक्षित युवाहरुको लागि कृषि तथा पशु विकास प्रोत्साहन कार्यक्रम संचालन भएका छन् । अर्गानिक खेति प्रणलीलाई प्रबद्र्धन गर्दै कृषि योग्य जमिन संरक्षण सहित सिंचाईको व्यवस्था गदैर् आएका छौं । पशुपालन तथा कृषि बालीको जोखिम न्युनिकरणको लागि व्यवसायिक कृषकहरुको लागि बाली तथा पशु बिमामा प्रोत्साहन गरिएको छ । एक वडा एक माछा पोखरीका साथै कृषि तथा पशुपालन कार्यक्रम सम्बन्धी विभिन्न अभिमुखिकरण कार्यक्रमहरु सञ्चालन गरिएको छ । एक घर एक टणेल, एक प्लाष्टिक पोखरी एक करेशा वारी स्थापना लाई जोड दिइएको छ । कृषि यान्त्रीकरणमा ५० प्रतिशत तथा कृषि जन्य उत्पादित बस्तुको सामाग्रीमा ७५ प्रतिशत अनुदानको व्यवस्था मिलाउँदै व्यवसायिकरण, उत्पादित बस्तुको बजारिकरण र सामाजिक सम्मानको बातावरण सृजना गदैर् अघि बढेका छौ ।
कृषि तथा पशुपालनलाई प्रोत्साहनको लागि उत्पालनमा आधारित अनुदानको कार्यक्रम लागु गदैर् निस्दी गाउँपालिकालाई मासु, अण्डा, दुध र तरकारी मा आत्मानिर्भर गाउँपालिका बनउनमा मुख्य ध्यान केन्द्रित गर्दै उत्पादित बस्तु निर्यात गर्न सक्ने बनाउनको लागि कृषकलाई प्रोत्साहन गरिएको छ । विपन्न वर्गका कृषकहरुलाई अदुवा खेति तर्फ प्रोत्साहन गदैर् सहकारी मार्फत विक्री वितरण गनेर् प्रबन्ध मिलाइएको छ । प्राङ्गारीक मल तथा गड्यौला मल व्यापक बृद्धि गराउन प्रोत्साहन गदैर् पशु पालनलाई दिगो बनाउन निश्चित क्षेत्र तोकी डाले तथा भुई घाँस खेती अनिवार्य गराउँदै अघि बढेका छौं ।
दर्ता भएको जग्गा तथा सार्वजनिक जग्गाको लागत लिन मालपोत तथा नापि कार्यालयसंग सहजिकरण गदैर् कृषिलाई व्यवसायिक बनाउन माटो परिक्षण गरी कृषिको व्यवसायिकरण गरिएको छ । बाँझो जग्गामा माटो तथा स्थानीय हावापानी सुहाउदो खेती, फलफुल वा वृक्षा रोपण अनिवार्य गराउँदै कृषि उपज विक्रीको लागि कृषि एम्बुलेन्स सेवाको व्यवस्था गरेका छौं । निस्दीमा घरेलु तथा साना उद्योग तर्फको नीति लोप हुन लागेका स्थानीय सीपहरुको खोजीगरी संरक्षण तथा प्रवद्र्धनको लागि सीप विकासका तालिमहरु संचालन गरेका छौं ।
नयाँं नयांँ व्यवसायका क्षेत्रहरुको पहिचानको लागि उद्यमशिलता सम्वन्धि तालिमका कार्यक्रमहरु संचालन गदैर् जिल्ला घरेलु कार्यलयसंग सम्पर्क गरी घरेलु उद्योग सम्बन्धी कार्यक्रम समन्वय, साझेदारी तथा सहकार्यमा अगाडि बढाइएको छ । परम्परागत आरनघरलाई सुधार गदैर् व्यवशायिक आरनघर निर्माणमा जोड दिएका छौं ।
पर्यटन नीति अन्तर्गत पर्यटन गुरुयोजना बनाउँदै धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थलहरु क्रमशः निर्माण गदैर् लगिएको छ । पर्यटकिय क्षेत्रको रुपमा, वडा नं. २ मा जुरेगुफा, वडा नं. ३ मा काउले डाँडा, वडा नं. ४ मा बल्ड्याङ देवी मन्दिर, वडा नं. ५ मा नामसुर्घा डाँडा तथा वहपुर सुन्तलाक्षेत्र, वडा नं. ६ र ७ मा लेकडाँडा जस्ता ठाउँहरुलाई रमणीय, मनमोहक र अझ सुन्दर बनाउन विषेश ध्यान दिइनेछ । कुंडुले घर आँखाको नानी, मगर कला र संस्कृतिको धनी भनेझैं पुरानो भेषभुषा, नाच, स्थानीय उत्पादनको खाना, ढिकी, झाँतो तथा कुंडुले घरहरुको संरक्षण र निर्माण कार्यमा आर्थिक सहयोग दिइएको छ । मगर संस्कृतिको जगेर्ना गर्न ठूलोनाच, घाटु नाच, कौरा नाच, झ्याउरे नाचको हरेक वर्ष पालिका स्तरीय प्रदर्शन प्रतियोगिता मार्फत पर्यटनमा जोड दिइएको छ । सहकारी तथा गरिवी निवारण सहकारी एकीकरण अभियान प्राथमिकताका साथ लागु गदैर् कृषि तथा पशु तर्फका कार्यक्रमहरु सहकारी मार्फत सञ्चालन गर्ने प्रबन्ध मिलाइनेछ, साथै स्थानिय स्तरमा रोजगारी सिर्जना गरी गरीबी निवारणमा सहयोग पु¥याउने गरिएको छ । गाउँपालिका स्तरीय सहकारी समन्वयन समितिद्धारा सहकारी संस्थालाई अझ व्यवहारीक, सरलीकरण तथा प्रभावकारी बनाउँदै संचालन गरिएको छ । सहकारी संस्था संचालनमा आइपर्ने समस्याहरु समाधान गर्न व्यवस्थापन तथा लेखा सम्बन्धी सहकारी तालिमलाई निरन्तरता दिइएको छ । गाउँपालिका भित्रका सहकारीहरुको असल अभ्यास आदानप्रदानको लागि अन्तरक्रिया कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ । विपन्न वर्गहरुको पहिचान गरी सहकारी मार्फत विना धितो ऋण दिने व्यवस्थालाई निरन्तरता दिइएको छ ।
शिक्षा नीति तथा कार्यक्रम अन्तर्गत कोभिड १९ महामारीको प्रभाव न्यूनिकरण र व्यवस्थापनलाई प्रभावकारी बनाउन ध्यान दिइएको छ । कोरोनाका कारण नियमित पठनपाठन हुन नसकेकाले वैकल्पिक प्रणालीबाट सिकाइ सहजीकरणका विविध आयामलाई प्रभावकारी ढंगले अवलम्बन र कार्यान्वयन गरिएको छ । गाउँ शिक्षा ऐन तथा कार्यविधी तयार गरी आवश्यकता र औचित्यका आधारमा विद्यालय समायोजन एवम् एकीकरण तथा शिक्षक दरबन्दी मिलान गनेर् योजना रहेको छ । शिक्षक दरबन्दी मिलान गर्दा पनि संचालित कक्षा, शिक्षक विद्यार्थी अनुपातका आधारमा शिक्षक न्यून भएका विद्यालयहरुमा शिक्षक अनुदानको व्यवस्था गरिएको छ ।
शिक्षामा पहुँच, टिकाउ र गुणस्तर सुधारको सुनिश्चिततामा जोड दिएका छौ भने विद्यालय स्वास्थ्य तथा पोषण कार्यक्रमको कार्यान्वयनलाई व्यवस्थित गरिनेछ । स्वास्थ्य शिविर, घुम्ती क्लीनिक, प्राथमिक उपचार, औषधि बाकस व्यवस्थापनलाई सुढृढ बनाइनेछ । दिवाखाजा कार्यक्रम व्यवस्थित रुपमा लागू गरिएको छ । सेनेटरी प्याड व्यवस्थापन गरिएको छ । प्रारम्भिक वालविकास केन्दहरु्रलाई आवश्यकता र औचित्यकधारमा नयां थप, बिस्तार, समायोजनका काम भएका छन् ।
विश्वव्यापी महामारीको रुपमा फैलिरहेको (कोभिड–१९) नोभेल कोरोना भाईरस संक्रमण रोकथामको लागि विशेष जोड दिइएको छ । स्वास्थ्य संस्थाहरुबाट दिईने सेवाहरु प्रतिकारात्क सेवा, प्रबर्धनात्मक सेवा,उपचारात्मक सेवालाई व्यवस्थित गदैर् लगेका छौं । स्वास्थ्य सेवाका कार्यक्रमहरु निशुल्क रुपमा सर्वशुलभ तरिकाले जनताको पहुँच सम्म पुर्याएका छौं ।
निस्दी गाउँपालिका वडा नं ४ मित्याल स्वास्थ्य चौकीबाट ल्याव सेवा संचालन गरीनरेछ साथै अन्य वडामा क्रमश लागू गनेर् योजना छ । निस्दी गाउँपालिकालाई शुन्य होम डेलिभरी (पूर्ण संस्थागत सुत्केरी) घोषणा कार्यक्रमको गर्नको लागि वडागत घोषणा गदैर् लाने र यस पालिकालाई पूर्ण सरसफाई पालिका घोषणा गर्नको लागि वडाबाट पूर्ण सरसफाई कार्यक्रम संचालन गदैर् लगेका छौं ।
खानेपानी तथा सरसफाईतर्फ प्रत्येक टोलमा खानेपानी धारा निर्माण अभियान संचालन गरि एक घर एक धारा अभियान समेत संचालन गरिएको छ भने खानेपानी को साथ साथै सरसफाई तथा पूर्ण सरसफाई कार्यक्रम संचालन गरिएको छ । खानेपानी आयोजनालाई दिगो र टिकाउ बनाउनको लागि समूदायलाई योजना हस्तान्तरण गरि समूदायबाट नै मर्मत सम्भारको व्यवस्था मिलाउँदै खानेपानी नपुगेका टोल र वस्तीरुमा लिफ्टिङ तथा ग्राभिटि मार्फत खानेपानीको व्यवस्था गरिएको छ । सरसफाई सम्बन्धी चेतनामूलक कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
संस्कृति प्रवद्र्धनतर्फ यहाँको भाषा कला परम्परालाई जीवन्त बनाउन भाषाको संस्कृतिको संरक्षण गरेका छौं । यहाँका परम्परागत कुंडुले घर जोगाई राख्नको निम्ति कुंडुले घर निर्माणमा अनुदान दिइनेछ । कौरा नाच, घाटु नाच लगायतका अन्य नाच तथा गीतहरुको वार्षिक रुपमा प्रतियोगिता संचालन गरिएको छ भने धार्मिक तथा सांस्कृतिक सम्पदालाई व्यवस्थित गदैर् विभिन्न मठ, मन्दिर, गुम्बा, विहार स्थापनामा जोड दिइनेछ ।